BEDRAN BABAT
Eğitim-öğretim yılı ‘eksik’ başladı. Milyonlarca çocuk krizin tesiriyle okula orta vermek zorunda kaldı. MEB istatistiklerine nazaran 5-17 yaş kümesinde 1 milyon 201 bin çocuğun okul kaydı olmadığı belirtildi. Bu sayı açık öğretime gidenler ve sığınmacılarla katlanırken bilgileri doğrulayan yorumlar toplumsal medyaya yansıdı. “Okullar açıldı lakin gidemiyorum” notuyla paylaşılan bir görüntüye “Tek olmadığımı bilmek acı verici”, “Çok uygun puan alıp üniversiteye gidemiyorum zira kardeşlerime bakmak zorundayım” ve “Cama çıkıp okula gidenlere özeniyorum” üzere yorumlar yazıldı.
‘OKUTSAK NE OLACAK’ ANLAYIŞI DA İKTİSAT KADAR BÜYÜK BİR ETKEN
KARAR’a konuşan Eğitim Sen Genel Lideri Nejla Heyet, pandemi ve ekonomik krizin olumsuz sonuçlarını çocukların yaşadığını söyledi. Şura “MEB bu mevzuda ivedilikle bir çalışma yapmak durumunda. Biz de araştıracağız, takipçisi olacağız” dedi. Eğitimci Ali Barskanmay da okuldan uzaklaşmanın salgın öncesi başladığını vurguladı. Diplomalı işsizler, ekonomik maliyetler ve dini-siyasi sebeplere işaret eden Barskanmay, velilere yardım yapılması gerektiğini bildirerek “Sosyal devlet kimliğiyle çocuklar okula kazandırılmalı” tabirlerini kullandı.
1 MİLYON 201 BİN ÇOCUK OKULDA YOK
Milli Eğitim İstatistikleri örgün eğitim bilgilerine nazaran 5-17 yaş kümesinde 1 milyon 201 bin çocuğun okul kaydı yok. Eğitim-Sen Genel Lideri Nejla Konsey “Eğitim sisteminin dışladığı çocuklardır bu çocuklar. MEB, bu mevzuda ivedilikle bir çalışma yapmalıdır” dedi. Eğitimci Ali Barskanmay ise “MEB’in eğitimi ne kadar ciddiye aldığı sorusunu insanın aklına getiriyor” dedi.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2021-2022 eğitim öğretim yılına ait örgün eğitim istatistiklerini geçen hafta açıkladı. İstatistiklerde “okul dışı çağ nüfusu” net olarak verilmese de dolaylı yoldan bir hesaplama yapmak mümkün. Öncelikle MEB bilgilerindeki “düzeltilmiş net okullaşma oranı”na bakmak gerekiyor. Buna nazaran 5 yaş yüzde 83.41, 6-9 yaş yüzde 95.81, 10-13 yaş yüzde 95.40, 14-17 yaş ise yüzde 89.68. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarının yaş kümesi nüfusları ele alındığında ise 5 yaş kümesinde 1 milyon 323 bin, 6-9 yaş kümesinde 5 milyon 303 bin, 10-13 yaş kümesinde 5 milyon 128 bin, 14-17 yaş kümesinde ise 5 milyon 73 bin kişi bulunuyor. Independent Türkçe’den Lale Elmacıoğlu’nun haberine nazaran, düzeltilmiş net okullaşma oranları, TÜİK datalarına nazaran yaş kümesi nüfusuyla çarpıldığında okul kaydı olanlar bulunabiliyor. Bu sayı toplamdan çıkarıldığında ise okul kaydı olmayan çocuklara ait yaklaşık bir bilgi elde etmek mümkün hale geliyor.
Böylelikle 5 yaş 219 bin, 6-9 yaş 222 bin, 10-13 yaş 236 bin ve 14-17 yaş 524 bin olmak üzere okul kaydı bulunmayan toplam çocuk sayısı 1 milyon 201 bine yükseliyor. İstatistiklerde bir öteki dikkat alımlı detay ise geçen sene 14-17 yaş aralığında açık öğretime kayıtlı 1 milyon 585 bin civarında kişi varken, bu sene sayının yaklaşık 1 milyon 738 bine yükselmesi. Okul kaydı bulunmayan 1 milyon 201 bin çocuğa, açık öğretimdeki 1 milyon 738 bin ile mesleksel eğitimdeki 401 bin çocuk eklenince, örgün eğitimde olmayanların toplam sayısı 3 milyon 340 bin civarına yükseliyor. MEB raporunu KARAR’a pahalandıran Eğitim-Sen Genel Lideri Nejla Şura, pandemi süreci ve ekonomik krizin her bölümü etkilediğini lakin en olumsuz biçimde etkilenenlerin çocuklar olduğunu söyledi. Konsey, Türkiye’de 8 milyon işsiz, 10 milyon civarında da toplumsal yardımlarla ömrünü sürdüren yurttaşların olduğunu ve sayısı milyonlara ulaşan minimum ücretlinin çocukları krizin bedelini acı biçimde yaşadığını kaydetti.
Necla Heyet, şöyle konuştu: “Çalışmak zorunda olan, kardeşine, kardeşlerine bakmak zorunda olan çocuklar, toplumsal cinsiyet rollerine sıkıştırılan kız çocukları, çoklu ezilme ile karşı karşıya olan çocuklar, anadili farklı olan çocuklar, mevsimlik emekçilerin çocukları, engelli çocuklar okulun dışında kalan çocuklardır. Eğitim sisteminin dışladığı, yabancılaştığı unutulan çocuklardır bu çocuklar. MEB, bu bahiste hemen bir çalışma yapmak durumundadır. İmkanları güçlü olduğu için. Biz de Eğitim-Sen olarak araştıracağız, takipçisi olacağız.”
MEB OKULA GİTMEME NEDENLERİ ÜZERİNDE DURMALI
Eğitimci Ali Barskanmay ise Kovid-19 pandemisinin eğitim-öğretim alışkanlığını değiştirdiğini bundan ötürü kimi ailelerin çocuklarına okullara kayıt yaptırmadığına dikkati çekti. Barskanmay, ebeveynlerin çocuklarını okula göndermemelerinin öteki nedenlerini ise ekonomik imkansızlık, dini ve siyasi sebeplere bağlıyor. Ekonomik krizinin ülkenin her yerinde insanları etkilediğini, okul masrafların yükseldiğini belirten Barskanmay, şöyle konuştu: “İnsanın her adımının denetim altına alındığı çağımızda MEB’in 1 milyon 200 bin öğrencinin kaydını almaması ve bunların kaydına ulaşmaması MEB’in eğitimi ne kadar ciddiye aldığı sorusunu insanın aklına getiriyor. MEB, ülke nüfusunun sekizde birini oluşturan gençlere ulaşıp okula gitmeme nedenleri üzerinde durmalı. Geçmiş yıllarda da görülen ekonomik imkansızlıklardan ötürü çocuğunu okula göndermeyen velilere toplumsal devlet kimliğiyle çocukları okula kazandırmalı. Müfredatın birtakım bölgelerde insanların kıymet yargılarıyla çelişmesi, verilen bilgilerin bölge coğrafyasında bir manasının olmaması, bir muhtaçlığa yanıt vermemesi, okulların sokakları aratmayacak nitelikte disiplinsiz ve muteber olmaması bunlarda eklenebilir.”
