İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin, başörtüsünü kurallara uygun takmadığı gerekçesiyle ahlak polisinin gözaltına aldığı sırada ölmesinin yankıları sürüyor. Mahsa Amini’nin mevti sonrası bayanların önderliğinde başlayan isyan dalgası, İran’da 15 kadar kente yayıldı.
DÜNYADAN DESTEK
Öfkeli protestocularla polis ortasında çıkan sert çatışmalarda, 17 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Amerikan AP ajansı çatışmalarda 9 kişinin öldüğünü duyururken, İran devlet televizyonunda meyyit sayısı 17 olarak açıklandı. Ölenler ortasında güvenlik güçlerinin bulunduğu da belirtildi.Norveç merkezli İran İnsan Hakları isimli sivil toplum örgütü İran’da can kaybının 31 olduğunu öne sürdü. Tahran ve Kermanşah’taki üniversitelerde birçok öğrenci, baskı siyasetlerine karşı ayaklanmış durumda. Şovlar, ülkede son yıllarda patlak veren en güçlü isyan dalgası olarak nitelendirilirken Tahran idaresinin isyanı bastırmak için silahlı kuvvetler ile paramiliter güçleri devreye soktuğu öğrenildi. Öte yandan Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de Amini’nin vefatına ait soruşturma yürütüleceğini açıkladı.
İNTERNETE KISITLAMA
Mahsa Amini isyanı yalnızca İran’la da sonlu kalmayarak bilhassa toplumsal medya kanalıyla dünyada da büyük yankı buldu. Şovlarda protestocular Hamaney ve Humeyni aleyhine sloganlar atarken, toplumsal medyada dolaşan görüntülerde bayanların başörtülerini ateşe verdiği görüldü. Birtakım görüntülerde “Diktatöre ölüm” sloganları göze çarparken, şovların toplumsal medya kanalıyla çığ üzere büyümesi ise hükümet yetkililerini harekete geçirdi. Amini’nin Kürt asıllı olduğu bilinirken, sokakların günlerdir hareketli olduğu Kürdistan eyaletinde internete erişim kesildi. Tahran’da da internet ile Instagram ve WhatsApp’a erişim zorlukları rapor edildi. Kesintiler irtibat bakanının “güvenlik gerekçesiyle tedbir almak zorunda kalabilecekleri” ikazından sonra geldi. İhtilal Muhafızları ise palavra haber paylaşan şahıslar hakkında isimli süreç başlatılacağını duyurdu.
ELON MUSK İNTERNET İÇİN DEVREDE
Amerikalı teşebbüsçü Elon Musk, uydu interneti projesi Starlink’i İran’da da faal hale getirmek için teşebbüslerde bulunacaklarını açıkladı. Musk, Starlink’in İran’a uygulanan yaptırımlarda istisna sayılması için müracaat yapacaklarını bildirdi. Devletin internet üzerinde sıkı denetimi bulunan İran’da, Starlink’in etkin hale gelmesinin protestılerı etkileyebileceği düşünülüyor.
