Türkiye, son yıllarda savunma endüstrinde dünyanın monopolünü kırarak, kendi silah ve araçlarını üretme doğrultusunda önemli adımlar attı.
EDAM Güvenlik ve Savunma Programı Yöneticisi ve Hudson Enstitüsünde Kıdemli AnalistDr. Can Kasapoğlu, ise bu adımları 2022’de daha çok artırarak geliştiren savunma endüstrisinin geldiği noktayı üç soru ve üç yanıtta açıkladı.
Üç soru ve üç cevap
Dr. Can Kasapoğlu’nun Türk savunma endüstrisinin 2022 muvaffakiyetlerini ve gelecek vizyonuna ilişkin 3 soru ve yanıtı şöyle:
1 • 2022’de hangi yeniliklere imza atıldı?
2022’de, Türkiye’nin savunma endüstrisinde öne çıkan birçok trend var, bunlardan dördü kritik manada öne çıkıyor.
Akıncı SİHA’dan yapılan TRLG-230 sertifikasyon çalışmaları, 2022 başarılarında birinci sırada yer alıyor. Çünkü Türkiye’nin havadan-karaya balistik füzeler macerasında bir kilometre taşı olma özelliği taşıyor. Aerobalistik füzeler, harekat tasarısı veçheleriyle dikkati cazibeli silah sistemleri. Literatürdeki çalışmalar, havadan-karaya balistik füzelerle ilgili birkaç kıymetli avantajdan kelam ediyor.
Örneğin, düşmanın sensor manzumesiyle algılayacağı beşerli ya da insansız uçağın harp yüküne dair yaşayacağı baş karışıklığı. Lançerden ateşlenen bir füzeyi daha birinci anda tespit etmek mümkün (örneğin, kızılötesi uydu bilgileri kullanarak), lakin bir hava aracı vasıtasıyla taşınan balistik füze, birinci ateşleme ve tırmanma safhasını geçer.
MAM-T mühimmatı
Sadece radar bilgilerine dayanarak bir Akıncı SİHA’nın, MAM-L ya da MAM-T mühimmatı mı yoksa, en az 100 kilometre tesirli menzili ile bir TRLG-230 mu taşıdığını söylemek pek mümkün değil.
Benzer formda siloların ve taşınabilir lançerlerin bilhassa maksat alınması mümkün. Fakat, geniş bir taarruz paketinde hangi platformların spesifik olarak aerobalistik füzeler taşıdığını ayırt etmek sıkıntı. Birtakım çalışmalar, aerobalistik füzelerin, hava ve füze savunma sistemleri karşısında daha avantajlı olduğunu belirtiyor. İsrail’in, Suriye’deki hava taarruzlarında Rampage aerobalistik füzesini, Ukrayna’da süren savaşta da Rusların, Mig-31 platformlarından Kinjal aerobalistik füzesini (modifiye edilmiş İskender füzeleri) kullandığını hatırlatalım.
Kızılelma’nın test uçuşu
Bir başka kritik gelişme, Kızılelma’nın test uçuşu oldu. Kızılelma’nın, altıncı kuşak taktik havacılık sonrasındaki savunma teknolojileri paradigması için (2040-2050 bandı sonrası) bir “DNA fırsatı” olduğu, evvelki yayınlarda belirtilmişti.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ’nin (TUSAŞ) da Anka-3 ile benzeri bir projeye giriştiği biliniyor. Türk askeri havacılığı, dahili silah istasyonlarına ve radar kesit alanını düşürmeye yönelik geometrik niteliklere sahip, transonik uçuş rejimlerinde vazife yapmaya uygun SİHA programları geliştirdi.
Milli SİDA
Halihazırda 6 projenin yürütüldüğü SİDA’ları üçüncü sıraya koyalım. SİDA segmentinde kamu-özel kesim iştirakleri kritik. Ulusal SİDA’lardan MARLIN halihazırda müşterek NATO tatbikatlarında kullanıldı ve bilhassa denizaltı savunma harbi portföyü dikkat cazibeli.
Son olarak, Çakır ve Atmaca kıyı-konuşlu gemi-savar füzeleri ve belirtilen füzelerle mücehhez, Roketsan imali Barbaros kıyı savunma kompleksi dikkate alınmalı. Hatırlanacak olursa, Rus Karadeniz Donanması Sancak Gemisi Moskova Kruvazörü, Ukrayna kıyı-konuşlu savunma sistemleri tarafından vurularak batırılmıştı. Tekrar, Rus Karadeniz Donanması’na karşı, dünyada birinci defa insansız su-üstü platformlarının kullanıldığı 29 Ekim 2022 taarruzu, bir milat niteliğindeydi. Türk SİDA ve kıyı-konuşlu gemi-savar füze kabiliyeti, mevcut deniz harp trendlerini temsil ediyor.
2 • Kapasite artışının 2022’deki jeopolitik tesirleri nelerdi?
Türk savunma endüstrisi tahlilleri ortasında yükselen SİHA’ların, bilhassa Ukrayna savunmasının erken devrinde önemli bir fark oluşturduğu müşahede edildi. Bayraktar TB-2’lerin, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri’nin Başşehir Kiev’e ilerlerken gösterdiği muvaffakiyet, bir fiili durumun önüne geçti.
Halihazırda, Batılı ülkeler tarafından Ukrayna’ya yönelik büyük askeri yardım paketlerinden kelam etmek mümkün. Lakin belirtilen periyotta, kimi Avrupa ülkelerinin “miğfer ve çelik yelek” yardımlarını tartıştığı ve Ukrayna Devlet Lideri Zelenski’ye tahliye seçenekleri sunulduğu koşullarda, Baykar üretimi TB-2’lerin, ROKETSAN üretimi akıllı mühimmat kullanarak Kiev’in savunmasında rol alması özel bir mana taşımaktaydı.
2022’deki bir başka kritik gelişme ise Türk Dünyası ile yürütülen SİHA projelerindeki yükseliş oldu. Azerbaycan’ın Baykar, Kazakistan’ın ise TUSAŞ tahlilleri için teknoloji transferi ve ortak üretim mutabakatları yapmaları dikkate bedeldi. Tekrar Kırgızistan, her iki üreticinin tahlilleri için muahedeler imzaladı. Türkmenistan’ın da Türkiye üretimi TB-2’leri envanterinde bulundurduğu biliniyor.
Eski Sovyet coğrafyasında tesir kapasitesi bakımından Türkiye, alternatifi olmayan bir NATO ülkesi.
3 • Türk savunma endüstrisini neler bekliyor?
2023’te yakından takip edilecek projelerden biri elbet TCG Anadolu, çünkü Türkiye’nin güç projeksiyonu kapasitesi bir dönüm noktası teşkil ediyor. Ayrıyeten, ilgili harp gemisinin TB-3 ve Kızılelma taşıyacak olması, esasen bir amfibi hamle gemisi olsa da, robotik donanma havacılığı yetenekleri taşıyan bir mini-uçak gemisi olarak da kullanılmasını sağlayacak.
Robotik donanma havacılığını temel alan amfibi atak gemisi ise, dünyanın birinci sefer şahit olacağı bir konsept.
MİLGEM projesinin devamı olan İstanbul sınıfı firkateynler ve Reis sınıfı denizaltıları da yakından takip edeceğiz. İstanbul sınıfı firkateynlerde Ulusal Dikey Atım Lançer Sistemi, Reis sınıfı denizaltılarda ise Akya ağır sınıf torpidolar öbür kritik ajandalar.
SİHA ihracatı
2023’te Türk savunma ihracat gelir amacının 4 milyar dolar olarak belirlenmesi de kıymetli. Bilhassa mevcut SİHA ihracatı, Türkiye ile Körfez Arap ülkeleri ortasındaki alakaların olağanlaşması ile daha da artacaktır. Türkiye’nin tahlile bahis pazardaki temel rakibinin Çin olması da jeopolitik olarak dikkate paha bir başka konu.
2023 içerisinde birinci Ulusal Muharip Uçak (MMU) prototipi hangardan çıkacak, gelişmeleri yakından izleyeceğiz.
SİPER hava savunma sistemi
Son olarak, 2022’nin sonunda, SİPER hava savunma sistemi 100 kilometre menzilde test amaçlarını muvaffakiyetle imha etti. SİPER ailesinin bir müdafi stratejik silah sistemi kabiliyetine erişme serüveni, önümüzdeki yıllarda izleyeceğimiz bir başka kıymetli savunma teknolojileri trendi olacak.
İçerik ensohaber.com‘dan alınmıştır