Osman KILIÇ/İSTANBUL
Etkinlikte, lojistik dalının farklı bölümleri, paydaşları ve tahlil ortakları pandemiyle hayatımıza giren yeni periyoda ait değerlendirmelerde bulundu. Türk lojistik kesiminin, dünyada eşi çok az görünen formuyla en kuvvetli süreçlerde dahi hizmetlerini devam ettirdiğine dikkat çekilerek, şirketlerin yeni teknoloji, kapasite artışı ve sistemlerle performanslarını yükselttiğine işaret edildi.
DÜNYA Gazetesi ve Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret AŞ. tarafından organize edilen “Zer ile İşinizin Yarınları” canlı yayınında NBE İdare Şurası Lideri Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünde DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Koordinatörü Vahap Munyar’ın soruları ile iştirakçiler; Arçelik-LG Klima Satış Planlama ve Lojistik Müdürü Murat İtimat, Ford Otosan Gereç ve Araç Lojistiği Başkanı Fatih Kılınç, Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Lideri Aydın Erdemir ve Zer Memleketler arası Lojistik Satın Alma Müdürü Emel Candaş Uslu lojistik kesimini konuştu.
ADAPTASYONUN DEĞERİNE DEĞİNDİ
● Pandemide önden ikaz sistemi olan şirketlerin mallarını evvelce çıkardığını ve birinci dalgadan çok etkilenmediğini lisana getiren Arçelik-LG Klima Satış Planlama ve Lojistik Müdürü Murat İnanç, “Alt tedarikçilerin kapanmasından ötürü ikinci bir dalga geldi. Bu dalga üretici ve son kullanıcıya maliyet olarak yansıdı” halinde konuştu. Birebir periyotlarda konteynerler amaç pazarlarda boşaltılamayınca boş konteynerların geri gelemediğini ve bunun da konteyner fiyatlarını artırdığını aktaran İnanç, “Avrupa’da kara yolu hudut kapıları kapandı. Bu türlü bir hayat bize tedarik zincirinde koşullar değişebilir şirketler insan kaynaklarını, kurum kültürünü ve iş modelini, dijital altyapısını buna nazaran adapte edecek konumu almalı ihtarında bulunuyor” açıklamasında bulundu.
Yeni nesili anlamamız gerekiyor
Yeni nesilin beklentilerinin çok fazla olduğunu da belirten İtimat, “Üstelik beklentileri, bizim ile bizden evvelki nesilin beklentileri ortasındaki farktan da çok fazla. Yeni kuşak dünyaya bir şey katmak istiyor” dedi. Bunun için yeni arkadaşları anlamak ve tertipleri değiştirmenin epey değerli olduğuna değinen İnanç, “Bir kez yeni nesili hibrit çalışma modelini benimsiyorlar. Bu bahiste Koç Holding tarafında da kıymetli çalışmalar var. İK bahislerinde da Koç Holding yeni jenerasyonu yakalamayı çok benimsiyor. Karar alma süreçlerini hızlandırmak için yatay tertip şemasına daha yatay tertip şemasına dönüş bizi zorladı fakat olumlu manada zorladı. Yataya geçiş müşteri ile olan alakayı birebir hale getirdi” değerlendirmesinde bulundu.
PANDEMİDE LOJİSTİKTEN DURMADIK, TALEP YOK DİYE DURDUK
● Ford Otosan’ın aslında pandemide lojistikten ötürü durmadığını kaydeden Ford Otosan Materyal ve Araç Lojistiği Önderi Fatih Kılınç, “Hem devlet üniteleri hem de başka oyuncular lojistiğin üzerine titriyordu. Biz aslında o devirde talebin yok olmasından ötürü durduk” diye konuştu. Sonra işler açıldığında lojistiğin şiddetli olmasına karşın hizmetlerine devam ettiğine de dikkat çeken Kılınç, “Liman kısmında sürdürülebilirlik çok değerli. Ünite bazında emisyonu azaltmak için gemilerin boyutu büyüyor, bu sefer de liman altyapıları üzere mevzular gündeme gelmeye başlıyor” sözlerini kullandı. Ford Avrupa tarafının elektrikli araçlar için 2026 yılına kadar 50 milyar dolarlık bir yatırım planladığına da değinen Kılınç, “Ford Otosan da Avrupa’nın ticari araç üssü. Biz de buna paralel olarak çalışıyoruz. Ford Otosan olarak batarya dahil birinci elektrikli araç üretim tesisini kuruyoruz. Bu yılın nisanında birinci elektrikli araç tanıtımı da yaptık. Önümüzdeki 5 yıl içinde sürdürülebilirliğin ehemmiyeti daha da artacak. Bu dönüşümde geri kalanlar lojistiğin de gerisinde kalacak” açıklamasında bulundu. Pandemi ile birlikte ortaya çıkan çip krizi sorunu hakkında da konuşan Kılınç, “Otomotivde kullanılan çipler biraz eski tip çip ve az hacimli. Şu anda otomotivde kullanılan çip olağan markette yüzde 10’un altında diye biliyorum” dedi. Kılınç şöyle devam etti: “Üreticiler telefonlarda kullanılan yeni çipler alanına yönelmek istiyor. Otomotivde kullanılan eski çip alanından çıkmak istiyor. Otomotiv tarafı da bu duruma ayak uydurmaya çalışıyor.”
Yeni kuşak TIR sürücüsü olmak istemiyor
Fuarda da sergilenen yeni jenerasyon TIR’larda, çekicilerde çok şeyin değiştiğini ve çok teknolojik bir hal aldığını belirten Kılınç, “Çok konforlu ve iç hacmi çok rahat. Sürücülük için genç jenerasyonun pek ilgisi yok fakat sürücü akademileri de kuruluyor. Sürücülüğün cezbedilebilir bir hale getirmek için gayret sarf ediliyor. Sürücü bulamadığımız için maliyetlerimiz olumsuz istikamette etkileniyor” biçiminde konuştu.
Toplam tedarikçilerinin bin 200’ün üzerinde olduğunu ve bunun Avrupa’da da 600’ün üzerinde olduğunu tabir eden Kılınç, “Ayrıca gaz tedariki ile ilgili her ülkenin farklı bağımlılıkları var. Bununla ilgili AB tedbirleri uzun vakittir almaya başladı. Kâfi olup olmayacağını mevsim şartları da gösterecek” diye konuştu.
TÜRKİYE’DE DE ARTIK DENİZYOLU NAKLİYATININ YÜKÜNÜ GÖRECEĞİZ
● Pandemiden evvel Türkiye’de denizyolu ile taşınan eserin yüzde 65 düzeyinde olduğunu kaydeden Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Lideri Aydın Erdemir, “Dünyada toplam taşımanın yüzde 90’lar civarı denizyolu ile yapılıyor. Türkiye’de de artık denizyolunun yükünü göreceğiz” dedi. Türkiye limanlarının başka ülke limanlarına nazaran daha genç olduğunu belirten Erdemir, “Bu her geçen gün daha da büyümektedir” diye konuştu. Limanların yeni yatırımlarla büyümesi gerektiğini vurgulayan Erdemir, “Limanlarımızın kapasite gereksinimlerinin en az yüzde 50’si mevcut limanlarımızın modernizasyonundan geçiyor” sözlerini kullandı.
Atıl yatırımlar yapılmamalı öncelikli yatırımlar yapılmalı
Gemilerin büyüme gereksinimlerinin lojistik iktisadından geldiğini söyleyen Erdemir, “Büyüyen gemilerle birlikte tasarruf sağlanıyor ve iktisat elde ediliyor” açıklamasında bulundu. Erdemir şöyle devam etti: “Rekabet avantajı muazzam lojistik tahlilleri de beraberinde getiriyor. Türkiye’nin büyüyen gemi gereksinimi öncelikli olarak konteynerde var.” Sıvı terminallerinin de ölçek olarak büyümesi gerektiğini aktaran Erdemir, “Ayrıca artık yeni limanlarımızda büyük ölçekte gemiler yanaştırılabiliyor. tıl yatırım yerine bugünkü öncelliklerimiz neyse o yatırımları yapmamız gerekiyor. Ki çevresel sorunlar de öne çıktı” değerlendirmesinde bulundu. Erdemir şöyle devam etti: “Demiryollarında özel kesim işletmecilik tarafında var. Hiçbir yerde binlerce kilometrelik altyapıya sahip demir yollarını özel dalın kurması mümkün değil. Bunlar kamu tarafından kurulur. Liman da öyledir. Devletin en kıymetli vazifesi bu altyapıları tamamlamaktır.”
Türkiye global rekabette kritik bir ülke
“Limanlar Türkiye’nin Batı ve Doğu ile olan ticareti ile gelişecek bir şeydir” diyen Erdemir, Türkiye’nin son 20 yıldaki atağının limanlara da yansıdığını söyledi. Ukrayna- Rusya Savaşı’nın global güç rekabetinin çok daha tansiyonlu bir rekabete dönüştüğünü gösterdiğini de bildiren Erdemir, “Türkiye burada kritik bir ülke. Türkiye pozisyonunu burada çok âlâ belirlemelidir. Bütün endüstrimiz bu global ortamdan etkilenecek. Bir tarafta öteki bir yere zorlanırsak problemler yaşayacağız” halinde konuştu.
Türkiye’de sanayicilerin 30 yıldır çok değerli yatırımlar yaptığına da değinen Erdemir, “Fakat ihracatta ünite fiyatta hala düşüğüz. Bunu bir an evvel orta düzeylere taşımalıyız. Bizler isimsiz olarak da dış siyasette bir kesimiz, burada Türkiye’yi riskler de bekliyor avantajlar da… Lakin biz avantajlar olsun diye uğraşacağız” açıklamasına yer verdi. Erdemir şöyle devam etti: “Ayrıca tüm limanlarda dijitalleşme ile birlikte randevu sistemi yaygınlaşmaya başladı. Siz randevu ile saatinden evvel geleni öteki yerlerde beklemeye itmelisiniz. Teknoloji bu beklemeleri engelleyecek.”
PANDEMİDE KİMİ BÖLÜMLERDE ÜRETİMDE ARTIŞ OLURKEN KİMİLERİNDE AZALMA YAŞANDI
● Lojistik kesimine bakıldığında pandemide geleceğe yönelik olumlu manada ancak süreç içinde olumsuz manada etkilenen kesim olduğunu aktaran Zer Milletlerarası Lojistik Satın Alma Müdürü Emel Candaş Uslu, “Pandemide kimi kesimlerde üretimde artış olurken kimilerinde azalma yaşandı” dedi. Pandemide tedarik sürecinde bir müddet herkesin ne yapacağını bilemediğini söyleyen Uslu, “Biz bilgi akışı sağladık. Üretim tarafında çip krizi de yaşandı. Navlun ve petrol tarafında ezalar da meydana geldi. Anladık ki en ufak bir taşı yerinden oynattığınızda kırılgan bir formda öteki bütün taşlara sirayet ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatlar pandemi öncesine düşmez
Navlunların çok önemli formda arttığını ve 12-14 bin dolar düzeylerinin dahi görüldüğünü vurgulayan Uslu, “Bugün ise gerilemeler var. Her an pandemi üzere kestirim edemeyeceğimiz bir sebepten fiyat artışı olabilir diye tedbirler almaya çalışıyoruz” diye konuştu. Birçok sebeple fiyat artışlarının yaşandığını da belirten Uslu, “Şu an tıpkı süratte da düşmeye başladı. Maliyetten bağımsız düşüşler yaşanıyor, petrol geri gelmiyor lakin navlun geri gelmeye başladı. Tahminen de bir resesyon devri tesiri var. Şu an bu hizmete bir talep olmadığı için geri geliyor. Ve bence bu fiyatlar daha da geri gelecek. Ancak pandemi öncesi kontratlı düzeylere de geleceğini düşünmüyorum” açıklamasında bulundu. O düzeylerin de sürdürülebilir olmadığına dikkat çeken Uslu, “Özellikle ithalat navlunları bir ölçü daha bizim açımızdan geri gelecek ve bu seyrine de devam edecektir. Lakin artık uzun vadeli planlar yapmak gerçek değil bunu anlamış olduk. Alternatif planlar yaparak yola çıkmak gerekiyor. ABD ve Afrika pazarında da bu fiyatlar bizim için geri gelecektir” biçiminde konuştu.
İşimizi ne kadar çok deniz ve demiryoluna aktarabilirsek o kadar avantajlı olacağız
Bütün taşıma modellerini bir ortada kullandıklarını söyleyen Uslu, “İşimizi ne kadar çok deniz ve demiryoluna aktarabilirsek o kadar avantajlı olacağız” dedi. Lakin yalnızca bir lojistik alanın da pek mümkün olmadığını belirten Uslu, “Bu tıp süreçlerin tamamının alternatiflerini oluşturmalıyız. Yakın vakitte da Ford Otosan’ın Macaristan’dan karayolu üzerinden getirdiği sevkiyatları çok uzun bir uzaklık demiryolu olacak bir formda süreci devreye aldık. Buradaki gayemiz sürücü bulunurluğu ve karbon emisyonuydu. Önemli bir alternatif yaratmış olduk. Daima olarak yeniliklere açık olmak gerekiyor” diye konuştu. Olağan kurallarda limanlara yalnızca karayolu ile ulaşamadıklarını kaydeden Uslu, “Biz buralarda da özel müteşebbislerden hizmet alır durumdayız, TCDD’den direkt hizmet almıyoruz. Zira onlar da yapısal işleri sağlıyorlar tertip tarafını özel müteşebbisler sağlıyor.İşi tek başına demiryoluna çevirmek yarın başlayacak bir şey değil. Elbette devlet takviyesine muhtaçlık var. İhracatçıya yapılan dayanaklar üzere takviyeler sağlanabilir. En azından fabrikalardaki kontaklara olan sübvansiyona gereksinim var. Burada da birtakım teşebbüsler olabiliyor” açıklamasına yer verdi. Uslu şöyle devam etti: “Dataya da hakim olmak lazım. O vakit yük birleştirmeleri de daha kolay oluyor.”
Sayfa içeriği Zer iş birliği ile hazırlanmıştır.
İçerik Dünya gazetesine aittir
