Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan; Nuriye Gülmen ve Semih Özakça için düzenlenen dayanak hareketine katılmış, kendisini gözaltına alırken karşıt kelepçe takarak kolunu kıran polislerin soruşturma belgesi ise kapatılmıştı. Anayasa Mahkemesi (AYM), belgesinin yine açılmasına karar verdi. Olayda makus muamele yasağının ihlal edildiğini vurgulayan AYM; Elvan’a 20 bin TL manevi tazminat ödenmesine de karar verdi.
DW Türkçe’den Alican Uludağ’ın haberine nazaran; “İşimizi geri istiyoruz” hareketi yaptıkları sırada tutuklanan ve cezaevinde açlık grevi yapan öğretmen Semih Özakça ve akademisyen Nuriye Gülmen için İstanbul’un Kadıköy ilçesi Süreyya Operası önünde 11 Ağustos 2017 tarihinde takviye hareketi düzenlendi. Aksiyona, Seyahat hareketleri sırasında polisin attığı gaz bombasının başına isabet etmesi sonucu hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan da katıldı.
KOLUNU KIRIP ÜÇ SAAT KELEPÇEYLE TUTTULAR
Polisin müsaade vermediği aksiyona yapılan müdahale sonucunda Gülsüm Elvan’ın da içinde bulunduğu 16 kişi gözaltına alındı. Polislerin terk kelepçe taktığı Gülsüm Elvan’ın bu sırada sol kolu kırıldı ve Elvan’ın elleri bu halde üç saat kelepçeli tutuldu. Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim Araştırma Hastanesi’nde düzenlenen raporda, Elvan’a omuz ve üst kol kırığı tanısı konuldu.
SAVCILIK BELGEYİ KAPATTI
Şikâyet üzerine İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. İstanbul Valiliği, polisler hakkında soruşturma müsaadesi vermedi. Fakat bu karar, yönetim mahkemesi tarafından kaldırıldı. Soruşturmaya yine başlayan savcılık, Gülsüm Elvan’ın darp edildiğine ait imaj kaydının olmadığı ve kolunun nasıl kırıldığının muhakkak olmadığı gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Gülsüm Elvan, bunun üzerine avukatı aracılığıyla Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaatta bulundu.
AYM ‘KÖTÜ MUAMELE’ DEDİ
Anayasa Mahkemesi, yaptığı kıymetlendirme sonucunda haksız ve orantısız güç kullanıldığına ait tez hakkında yürütülen soruşturmanın etkisizliği nedeniyle makûs muamele yasağının hem yöntem hem de temel boyutunun ihlal edildiğine karar verdi. Kararın bir örneğinin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine soruşturma yapılmak üzere İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine karar veren Yüksek Mahkeme, Gülsüm Elvan’a 20 bin TL manevi tazminat da ödenmesine hükmetti.
BAŞSAVCILIĞA ELEŞTİRİ
Kararın münasebetinde başsavcılık tarafından yürütülen soruşturmada kıymetli eksikliklerin göze çarptığı vurgulandı. Gülsüm Elvan’ın kolunun kırık olduğunun tabip muayenesinde ortaya çıkmasına karşın bu olay hakkındaki soruşturmanın lakin müracaatçının şikâyeti üzerine başlatıldığı tabir edilen kararda, şu tenkitlerde bulunuldu:
“Başsavcılık, soruşturma belgesinde mevcut kamera kayıtlarının içeriği hakkında eksper incelemesine başvurmuştur. Fakat alınan eksper raporu son derece yetersizdir. Çünkü kelamı edilen raporda müracaatçının polislere nasıl karşılık verdiği, nasıl direnç gösterdiği, müracaatçının nasıl ve kim/kimler tarafından kelepçelendiği açıklanmamış, ulusal seviyede yayın yapan bir kanalın haber bülteninde yer aldığı tabir edilen müracaatçının yakalanma anına ait manzaranın içeriği de belirtilmemiştir. Hâlbuki olayın nasıl meydana geldiğinin tespiti için soruşturma belgesinde bulunan tüm fotoğraf ve görüntü kayıtlarının incelenmesi gerekir.”
Gerekçeli kararda, başsavcılığın kararında Gülsüm Elvan’ın direnmesi karşısında polislerin ne formda güç kullandığıyla ilgili bir açıklama yapılmadığına işaret edilerek, “Bu durum güç kullanımının gerekli olup olmadığının, gerekli ise karşılaşılan direnişine göre orantılı olup olmadığının tespitini engellemiştir” denildi.