GERİYE GİDİŞ BEŞER ONAR SIRA DÜŞÜŞLERLE SÜRATLİ GERÇEKLEŞİYOR
Yönetimde ortaya konulan tartışmalı uygulamalar Türkiye’yi her alanda geriye götürüyor. Son yıllarda hızlanan düşüşün demokrasiden, eğitime kadar birçok alanda yaşanması dikkat çekiyor. Göteborg Üniversitesi’nin 2022 demokrasi raporuna nazaran Türkiye, 179 ülke ortasında Ruanda ve Bangladeş’in gerisine düşerek 147’nci oldu. Dünyadaki akademik başarıyı gösteren Şangay Klasmanı’nda birinci 500’e bir üniversite girebildi.
EĞİTİM KALİTESİ EŞİĞİN ALTINDA KREDİ NOTU KENYA’DAN BİLE DÜŞÜK
Eğitim kalitesini ölçen PISA sonuçlarında da ‘okuduğunu anlama’ ve ‘matematik’ üzere alanlarda sıralama, OECD eşiğinin altı oldu. Memleketler arası Sendikalar Konfederasyonu’nun ‘Küresel Haklar Endeksi’nde en berbat 10 ülkeden biri olan Türkiye’nin memleketler arası kredi notu ise B2’ye gerileyerek Kenya’nın altına indi. Vizede Afrika ligine düşen Türkiye, ‘dünyanın en güçlü pasaportları’ listesinde 2021’de 50’nciyken bu yıl dört sıra geriledi.
HER ALANDA İRTİFA KAYBI
Türkiye, başkanlık sonrası milletlerarası birçok endekste tabana vurdu. İktisattaki tüm başlıklarda geriye gidiş yaşandı. Kurum ve öğrencilerin eğitim performansından demokrasi ile basın özgürlüğüne çabucak her listede olumsuz gidişat sürüyor.
PISA SONUÇLARINDA TABLO VAHİM
ECD tarafından 79 ülkeden 15 yaş kümesi 10 milyondan fazla öğrencinin iştirakiyle yapılan PISA 2018 test sonuçları 2019 Aralık ayında açıklanmıştı. Türkiye okuduğunu anlamada 466 puan, matematikte 454 puan ve fen bilimlerinde 468 puan alarak OECD ortalamasının altında kalmıştı.
İLK 500’DE YALNIZCA BİR ÜNİVERSİTE
Bu yıl ağustosta dünya üniversitelerinin akademik muvaffakiyet sıralamasını gösteren Şangay Klasmanı en yeterli 1000 üniversitesiyle yayımlandı. Listede birinci 500’de Türkiye’den sırf İstanbul Üniversitesi yer alırken birinci 1000’de toplam 11 Türk üniversitesi bulunuyor. Listede, Türkiye’den birinci binde 401. sırada İstanbul Üniversitesi yer aldı. ABD’den birinci yüzde toplam 39 üniversite, birinci binde ise 196 üniversite listeye girdi. Onu birinci yüzde 8, birinci binde toplam 63 üniversiteyle İngiltere izledi.
TÜRK PASAPORTUNUN GÜCÜ ERİYOR
Henley&Partners dünyanın en güçlü pasaportları listesini yayınladı. Endekse nazaran, Türkiye 112 ülke ortasında 2021 yılında 50. Sıradayken 0cak 2022’de 52 haziran 2022’de 54. sıraya geriledi. En güçlü pasaporta sahip ülke Japonya oldu. Ayrıyeten Avrupa Birliği ülkelerine gitmek için gereken Schengen vizesini alabilmek de bu yıl tam bir zahmete dönüştü. Türkiye bu alanda yaptırım kıskacındaki Rusya’nın dahi gerisinde kaldı.
KREDİ NOTUNDA KENYA’NIN ALTINDA
Türkiye’nin beş yıllık kredi temerrüt riski (CDS) primi bu yıl temmuz ortasında 900 baz puana ulaştı. 22 Ağustos’ta da 800 puan barajını yıktı. İflas riski dillendirilmeye başlandı. Türkiye’nin kredi notunu B3’e çeken Moody’s de ‘Alışılmışın dışında tedbirlere başvurulduğunu’ belirterek, önlemlerin işe yaramayacağını kaydetti. B3 notu olan öbür ülkeler ise şöyle sıralandı: Bosna Hersek, Kırgızistan, Moldova, Moğolistan, Nikaragua, Nijer, Pakistan, Tacikistan ve Esvatini Krallığı ya da eski ismiyle Svaziland.
DEMOKRASİDE RUANDA’NIN GERİSİNDE
İsveç’ten Göteburg Üniversitesi V-Dem Enstitüsü, 2022 demokrasi endeksini paylaştı. Türkiye, demokrasi endeksinde 179 ülke içinde 147’inci sırada yer aldı. Sıralamada alttaki yüzde 10-20’lik kısımda olan Türkiye, “otoriterleşen ülke” olarak işaretlendi. 179 ülkelik sıralamada Türkiye’nin üzerinde Mısır, Ruanda, Bangladeş üzere ülkeler yer alıyor. İngiltere merkezli araştırma ve tahlil şirketi Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından yapılan değerlendirmede de Türkiye, Demokrasi Endeksi’nde 2021 yılında 167 ülke ortasında 103’üncü oldu. Türkiye, 21 ülkenin değerlendirildiği Batı Avrupa bölgesinde ise son sırada yer aldı.
İŞÇİLER İÇİN EN BERBAT 10 ÜLKEDEN BİRİ
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun (ITUC) 148 ülkeyi kapsayan Global Haklar Endeksi’ne nazaran Türkiye 2022’de çalışanlar için en makûs 10 ülkeden biri. Personel hakları ve çalışma hayatına nazaran yapılan değerlendirmeye nazaran Türkiye’nin dışında çalışanlar için en makûs öbür ülkeler; Belarus, Brezilya, Kolombiya, Mısır, Myanmar, Filipinler, Esvatini ve Guatemala.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ DE TABAN YAPTI
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne nazaran Türkiye, bir evvelki yıla nazaran dört sıra yükselerek 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer aldı. 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde yayımlanan RSF raporunda listenin birinci üç sırasında İskandinav ülkeleri Norveç, Danimarka ve İsveç bulunurken listenin son sırasındaysa Kuzey Kore var. Bu ülkenin önündeyse Eritre ve İran bulunuyor. Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye 2005 yılında 98’inci sırada yer alıyordu. Endekse nazaran Türkiye 2010 yılında 138, 2015’te 149, 2020’de 154’üncülüğe gerilemişti.
10 UNSURDA İKTİSADIN HALİ: BAŞKANLIĞIN FATURASI ÇOK AĞIR
CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, 2017’de hayata geçirilen başkanlık sisteminin beş yılını kıymetlendirdi. Toplumsal medya paylaşımında iktisattaki bilgileri ele alan Karabat “’Türk tipi başkanlık sistemi’ dedikleri, aslında AKP’nin ülkeyi çökertme projesidir. 2017’de başladı, 5 yıl geçti. Faturası çok ağır. Bilgiler ortada. Başkanlık sistemi ülkeyi felakete götürüyor. İşte bu yüzden unsurlu siyaset, hesap verilebilir parlamenter sistem diyoruz. Başkan kültü ile yaratılan nepotik AKP tipi başkanlık sistemini hem kaldıracağız, hem de yapılanların hesabını soracağız” değerlendirmesinde bulundu, şu bilgileri aktardı:
